Mosty i wiadukty to wyjątkowe twory architektoniczne i inżynieryjne przeznaczone nie tylko do bycia częścią ważnej infrastruktury transportowej, ale także do cieszenia oka. Często inżynierowie tworzą projekty naprawdę ciekawych konstrukcji mostowych, które stają się częścią dziedzictwa architektonicznego i historii miast i regionów – podaje lodz-future.eu.
W Łodzi i województwie powstało wiele unikatowych mostów i wiaduktów. Przeczytaj poniższy artykuł, aby dowiedzieć się, które z nich są najciekawsze z punktu widzenia inżynierii, faktów dotyczących historii ich powstania oraz cech konstrukcyjnych.
Most spawany w Maurzycach
Most spawany w Maurzycach (niewielka wieś w powiecie łowickim, województwo łódzkie) to ważny walor architektoniczny nie tylko dla regionu, ale dla całej Polski. Most ten jest pierwszym spawanym mostem drogowym na świecie.
Budowę unikalnego mostu spawanego w Maurzycach w latach 1928-1929 prowadziło przedsiębiorstwo K. Rudzki i S-ka, znana firma inżynierska, produkcyjna i budowlana z Warszawy. Od początku istnienia firma K. Rudzki i S-ka brała udział w realizacji innowacyjnych projektów mostów na całym świecie. Nawiasem mówiąc, ta sama firma stworzyła most Poniatowskiego w Warszawie i potężny most Chabarowski w Rosji, który przez kilkadziesiąt lat pozostawał najdłuższą konstrukcją mostową w Europie i Azji.
Autorem projektu mostu spawanego w Maurzycach jest Stefan Bryła, znany inżynier budowlany z Krakowa. Człowiek ten przeszedł do historii jako twórca praktycznego zastosowania spawania i konstrukcji spawanych.
Ze względu na to, że zadanie nie było łatwe, w tworzeniu projektu mostu pomagał inżynier komunikacji Władysław Tryliński. Niepokojąc się o niezawodność konstrukcji pierwszego mostu spawanego, projektanci zdecydowali, że początkowo tylko podłużnice i poprzecznice będą zaprojektowane jako konstrukcje spawane, natomiast sam most będzie konstrukcją nitowaną. Dopiero później, pod okiem Stefana Bryły, inżynier drogowy Wenczesław Poniż, zmienił konstrukcję na spawaną.
Okazało się, że most spawany będzie znacznie tańszy, a budowniczowie uznali ten pomysł za łatwiejszy do realizacji. Spawanie elektryczne zastąpiło tradycyjne nity stosowane w budowie mostów. Dzięki temu ciężar mostu został zmniejszony do 56 ton.
Uważa się, że właśnie ten projekt mostu przekonał wielu inwestorów o słuszności szerokiego stosowania technik spawalniczych przy tworzeniu tego typu konstrukcji. Jednakże przez długi czas spawany most w Maurzycach pozostawał jedynym.
Z czasem konstrukcja stała się przestarzała i nie spełniała już potrzeb ruchu drogowego, więc została przesunięta o kilka metrów na północ, a w jej miejscu wybudowano nową, większą konstrukcję.
Obecnie most spawany w Maurzycach ma dużą wartość inżynierską i historyczną oraz status zabytku. Co ciekawe, można go zobaczyć na jednym z czterech znaczków pocztowych wydanych w emisji “Mosty w Polsce” z 2008 roku.
Wiadukt Błędnik w Szynkielewie
Kolejnym ciekawym osiągnięciem inżynierskim województwa łódzkiego jest wybudowany w 2012 roku nad autostradą S14 labiryntowy wiadukt łukowy Błędnik w miejscowości Szynkielew.
“Błędnik” powstał w pobliżu drogi krajowej nr 71. Można by pomyśleć, że wiadukt ma typową, na pierwszy rzut oka, nowoczesną konstrukcję mostu, ale w rzeczywistości konstrukcja tego mostu jest dość ciekawa. Przede wszystkim inżynier Maciej Fidyk, który pracował nad projektem wiaduktu, zadbał o to, by konstrukcja nie miała żadnych elementów symetrycznych.
Nie tylko elementy konstrukcyjne, ale także jego podpory są asymetryczne. Konstrukcja została pomalowana na trzy kolory, aby przyciągnąć dodatkową uwagę podróżnych. Nazwa Błędnik została wybrana na konkursie, aby podkreślić jego wyjątkowość i ciekawe rozwiązania inżynieryjno-architektoniczne.
Już w trakcie budowy wiadukt stał się zabytkowym obiektem. Jest to również ważny punkt orientacyjny dla podróżnych.
Most im. gen. Tadeusza Buka w Spale
Inną ciekawą konstrukcją inżynierską jest Most im. gen. Tadeusza Buka w Spale, zabytkowy żelbetowy most nad rzeką Pilicą położony w południowej części miasta.
Przeprawa przez rzekę Pilicę zawsze była ważna dla nawiązania połączeń komunikacyjnych, dlatego na długo przed pojawieniem się konstrukcji żelbetowej, w 1884 roku zbudowano tu drewniany most. Czekał go jednak tragiczny los – drewniany most został spalony przez wycofujące się przed wrogiem wojska rosyjskie podczas I wojny światowej. Później niemieckie wojsko zbudowało w tym miejscu nowy drewniany most, aby ustanowić przeprawę przez rzekę, ale i on nie przetrwał długo.
W 1936 roku na miejscu drewnianej konstrukcji wybudowano nowoczesny most. Wybudowano ją wraz z kamiennymi ławkami i przęsłami, a jednocześnie zainstalowano oświetlenie w całej konstrukcji. Otwarcie mostu w Spale było tak znaczącym wydarzeniem, że przyjechał na nie nawet trzeci prezydent Polski Ignacy Mościcki.
Podczas II wojny światowej most został uszkodzony, ale w latach powojennych konstrukcja została w pełni odrestaurowana.
W 2011 roku patronem mostu został generał Tadeusz Buk, mieszkaniec Spały, który był jedną z ofiar katastrofy smoleńskiej. Wydarzenie to zostało upamiętnione na tablicy przy samym moście.
Most wantowy w Sieradzu
Most wantowy w Sieradzu to kolejny potężny most położony na terenie województwa łódzkiego. Konstrukcja ta ułożona jest w poprzek jednej z największych rzek w Polsce – Warty. Uważa się, że jest to jedna z pierwszych tego typu konstrukcji w całym kraju.
Most wantowy w Sieradzu został oddany do użytku jeszcze w 1979 roku. Obiekt wybudowało Płockie Przedsiębiorstwo Budowy Mostów, a autorem projektu był inżynier architektury Zbigniew Hotloś. Nawiasem mówiąc, w tym miejscu wcześniej znajdował się most zapewniający przeprawę przez Wartę, ale była to przestarzała konstrukcja pontonowa. W momencie otwarcia most wantowy w Sieradzu stał się mostem o najdłuższym przęśle na jednym pylonie, a status ten konstrukcja zachowała aż do 1999 roku.
Konstrukcja ma różne nazwy – miejscowi często nazywają ją Białym Mostem, a czasem można usłyszeć nazwę Most Wiszący. Most otrzymał tę nazwę ze względu na biały kolor mostu, a także z powodu linek zawieszenia, które “trzymają” podstawę konstrukcji i są przymocowane do górnej części walcowanych stalowych belek.
Od 2011 roku konstrukcja nad Wartą w Sieradzu nosi romantyczną nazwę Mostu Zakochanych. Nazwa została nadana po wydarzeniu, kiedy to zakochani umocowali tu swoje zamki, obiecując sobie miłość i wierność na całe życie.
Kilka lat później na moście rozpoczęły się pierwsze od czterdziestu lat jego istnienia prace remontowe. W trakcie prac zakończono budowę mostu, otwarto jedyne przejście na plażę nad rzeką, wymieniono liny nośne i oczyszczono z korozji metalową część konstrukcji mostu, która pojawiła się w ciągu wielu dekad eksploatacji.
Obecnie mosty wantowe (wiszące) są popularnymi konstrukcjami na całym świecie, przede wszystkim ze względu na ich cechy konstrukcyjne i estetyczne. W momencie otwarcia tego mostu był on jednak ewenementem na skalę Polski – ich historia w kraju dopiero zaczynała się kształtować, a inżynierowie szukali optymalnych rozwiązań w zakresie budowy przepraw przez burzliwe rzeki. Nawiasem mówiąc, pierwszy most wantowy w Polsce powstał dopiero w 1959 roku.
