Łódź to dawne polskie miasto, w którym mieszają się różne kultury i religie. Można tutaj zobaczyć świątynie należące do zabytków architektury sakralnej – pisze serwis lodz-future.eu. Wśród nich znajduje się lwia część świątyń drewnianych, bezcennych budowli, które każdy odwiedzający Łódź powinien zobaczyć.
Jakie drewniane świątynie znajdują się w Łodzi, a także na temat ciekawostek z ich historii – przeczytasz w poniższym materiale.
Kościół św. Józefa
Do najsłynniejszych łódzkich drewnianych budowli sakralnych należy kościół pw. św. Józefa. Jest to rzymskokatolicki kościół parafialny, dawniej znany jako kościół Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny. Stary drewniany kościół pochodzi z końca XIX wieku i jest oficjalnie najstarszym zachowanym kościołem w Łodzi: pochodzi bowiem z czasów, gdy miejsce to było osadą rolniczą.
Kościół św. Józefa ma długą historię. Wszystko zaczęło się od wizyty w Łodzi księdza Antoniego Sikorskiego, który uznał, że kościół Matki Boskiej w tym mieście jest przestarzały i znajduje się w opłakanym stanie, grożącym zawaleniem. Następnie, zgodnie z zaleceniami duchownego, zbudowano z modrzewia małą drewnianą świątynię, która osiągnęła zaledwie 6 metrów wysokości.
W latach 30. XX wieku kościół okazał się dla miejscowej parafii zbyt ciasny, co spowodowało kilka jego kolejnych przebudów i rozbudow, aż w końcu została podjęta decyzja o wybudowaniu świątyni murowanej. Nie wiadomo, co stałoby się ze starą drewnianą kapliczką, gdyby nie ówczesny proboszcz, który uznał, że trzeba ją ratować i przenieść w inne miejsce. Tak więc stary kościół został przeniesiony na miejsce dawnego cmentarza katolickiego przy ulicy Ogrodowej.
Z czasem w kościele zachodziły pewne zmiany – pojawiły się m.in. nowe ołtarze, za które zapłaciła rodzina Poznańskich. W 1935 roku odrestaurowano dzwonnicę przy kościele i zainstalowano na niej kilka nowych dzwonów, które hitlerowcy zrabowali w czasie II wojny światowej, kiedy kościół był zamknięty.
Kościół Najświętszego Zbawiciela
Kolejną drewnianą świątynią w Łodzi jest Kościół Najświętszego Zbawiciela, rzymskokatolicki kościół parafialny znajdujący się na terenie współczesnego osiedla Koziny. Obecnie jest to jeden z trzech drewnianych kościołów w Łodzi, które przetrwały do czasów współczesnych.
Kościół Najświętszego Zbawiciela w Łodzi został zbudowany w latach 1931-1932 z bali modrzewiowych, z zewnątrz obłożono go deskami sosnowymi. Świątynia składa się z trzech naw – drewniana konstrukcja świątyni jest postawiona na fundamencie. Za kościołem znajduje się zakrystia i kilka innych pomieszczeń, które zostały dobudowane później.
Po II wojnie światowej w kościele dobudowana została kaplica Matki Bożej Nieustającej Pomocy. Kościół ma również dwie wieże, obie z dzwonami, ołtarzami, organami i amboną.
Kościół św. Teresy
We wsi Chojny, która później weszła w skład Łodzi, zbudowano kolejną drewnianą świątynię – kościół św. Teresy, który niestety został rozebrany w latach 90. XX wieku.
Kościół miał swój początek w 1493 roku, kiedy to w Chojnach wybudowano kościół pod wezwaniem św. Wojciecha. W XVI wieku kościół odbudowano i służył aż do XX wieku, kiedy to postanowiono wybudować w Łodzi nowy murowany kościół, do którego przeniosła się miejscowa parafia.
Stary kościół został rozebrany i przekazany w 1927 roku Towarzystwu Salezjańskiemu, które sprowadził tu bp Wincenty Tymieniecki. Biskup zaczął tworzyć przy ul. Pomorskiej własny kościół i parafię pod patronatem św. Teresy.
Przeniesiono tu stary drewniany kościółek, który, po postawieniu w nowym miejscu, został nieco zmieniony. W wyniku przeprowadzki świątynia straciła swoją wieżę. Jeszcze większe zniszczenia przyniosła świątyni II wojna światowa – hitlerowcy nie zniszczyli świątyni, ale zamienili ją wówczas w zwykły magazyn.
W połowie XX wieku do kościoła św. Teresy dobudowano nowy murowany kościół, z powodu którego w 1961 roku ponownie rozebrano drewnianą kapliczkę, a następnie przeniesiono ją na wieś Lenków. Świątynia służyła tam przez kolejne 30 lat, aż do całkowitego rozebrania jej w latach 90. XX wieku. Dawna świątynia została zburzona, aby w tym miejscu wybudować nową murowaną świątynię.
Kościół św. Doroty
Innym znanym drewnianym kościołem w Łodzi jest Kościół św. Doroty, rzymskokatolicki kościół parafialny na osiedlu Mileszki. Początkowo funkcjonował jako drewniana kapliczka, która, tak naprawdę nie zachowała się do dziś, gdyż w ciągu swojej historii doznała wielu zmian, a w 2015 roku prawie całkowicie została zniszczona przez pożar.
Początki tego miejsca sięgają XIV wieku, kiedy to w Mileszkach powstał pierwszy kościół św. Jana Chrzciciela. Świątynia była zbudowana z drewna, ale ostała się tylko do początku XVI wieku, kiedy to została rozebrana ze względu na zły stan.
Potem kilkakrotnie budowano nowe kościoły, w 1543 roku wybudowano kolejną świątynię, która stała do 1766 roku. W późniejszym czasie, w wyniku pożaru spłonął dach i część wyposażenia. Wówczas odrestaurowano dach gontowy i dobudowano do kościoła dzwonnicę. W 1890 roku obok kościoła wybudowano plebanię.
Kościół przetrwał w stanie nienaruszonym do I wojny światowej, natomiast w czasie wojny ponownie został częściowo zniszczony. W latach międzywojennych kościół odrestaurowano, a w czasie II wojny światowej staraniem okupantów niemieckich kościół został zamknięty i przekształcony w szpital. W tym okresie hitlerowcy splądrowali świątynię i wywieźli wiele cennych rzeczy.
Pod koniec XX wieku kościół ponownie odnowiono, niestety w 2015 roku wybuchł pożar, który go zniszczył. Zaczęto nawet zbierać fundusze na odbudowę świątyni. Od 1946 roku kościół św. Doroty jest wpisany do rejestru zabytków architektury i historii.
Kościół w Skansenie Architektury Drewnianej
Na terenie Skansenu Architektury Drewnianej w Łodzi zachowała się kolejna dawna drewniana kapliczka. Był to budynek będący kościołem ewangelickim od czasu jego powstania w XIX wieku, natomiast po II wojnie światowej przekształcono go w katolicki kościół parafialny. Na terenie skansenu został umieszczony w 2008 roku.
Obiekt został rozebrany i całkowicie odtworzony w skansenie w celu jego konserwacji i ratowania. Z nowego materiału zrekonstruowano jedynie ceglaną ścianę frontową, a we wnętrzu przywrócono autentyczną kolorystykę.
Z czasów ewangelicznych w kościele zachowała się polichromia z wizerunkiem Oka Opatrzności oraz korpus antycznych organów. Nad drzwiami na fasadzie kościoła znajduje się dawny obraz przedstawiający św. Andrzeja Bobolę. Uwagę zwraca także umieszczony na ścianie zegar – zjawisko dość rzadkie w architekturze sakralnej.
Kaplica św. Antoniego
Opowiadając o dawnych drewnianych sakralnych pamiątkach Łodzi nie dało by się nie wspomnieć o tym miejscu. Kaplica św. Antoniego to jedna z najbardziej znanych łódzkich kapliczek w stylu barokowym, znajdująca się przy ul. Wycieczkowej. O powstaniu tej kaplicy od dawna krążą legendy.
Wszystkie legendy o powstaniu kaplicy sięgają objawień św. Antoniego z lat 70. XVIII wieku, kiedy właścicielami osady Łagiewniki była rodzina Żeleskich. Po 1680 roku Łagiewniki i otaczający je las uchodziły za miejsce cudowne i zaczęli tu przybywać pielgrzymi z różnych stron kraju.
Kaplica św. Antoniego wraz z kaplicą św. Rocha i Sebastiana stała się jedną z nielicznych, którym udało się przetrwać II wojnę światową. Działające wówczas w Łodzi jeszcze cztery inne zabytkowe drewniane kaplice zostały doszczętnie zniszczone przez okupantów niemieckich w czasie działań wojennych.
